Krajowy Depozyt jako podmiot infrastruktury rynku, z bogatym bagażem doświadczeń w kontekście wykorzystania technologii blockchain, na bieżąco analizuje zasadność i potencjał wykorzystania technologii rozproszonych rejestrów w obszarze funkcjonowania rynków kapitałowych, a także monitoruje inicjatywy legislacyjne oraz bierze aktywny udział w kształtowaniu przyszłych przepisów, europejskich i krajowych.
DLT Pilot RegimeZ początkiem 2022 r. Krajowy Depozyt uruchomił projekt badawczy, którego celem było przeprowadzenie studium wykonalności w odniesieniu do udziału KDPW oraz uczestników rynku krajowego w programie pilotażowym dla infrastruktur DLT w ramach rozporządzenia DLT Pilot Regime (UE) 858/2022. DLT Pilot Regime jest częścią przyjętego we wrześniu 2020 r. Digital Finance Package, pakietu rozwiązań dotyczących finansów cyfrowych, obejmującego strategie w zakresie finansów cyfrowych i płatności detalicznych oraz wnioski ustawodawcze w sprawie kryptoaktywów i odporności cyfrowej. Program zakłada utworzenie rynku dla stokenizowanych instrumentów finansowych, promowanie absorbcji technologii DLT w obszarze transakcyjnym i posttransakcyjnym oraz umożliwienie uczestnikom rynku oraz europejskim organom nadzoru zdobycia doświadczeń, w tym ocenę szans i zagrożeń, związanych z technologią DLT.
Podstawowym założeniem programu jest umożliwienie firmom inwestycyjnym, platformom obrotu oraz centralnym depozytom papierów wartościowych prowadzenia infrastruktur rynkowych DLT dla stokenizowanych instrumentów finansowych. Dodatkowo, podmioty trzecie, nieautoryzowane zgodnie z MiFID czy CSDR są również uprawnione do uzyskania zezwolenia na prowadzenie takich infrastruktur, pod warunkiem spełnienia wymogów określonych w rozporządzeniu. Przepisy przewidują również szereg możliwych, niemniej warunkowych zwolnień czy wyłączeń spod reżimów MiFID i CSDR dla infrastruktur rynkowych DLT. Program obowiązuje od marca 2023 r. przez 3 lata z możliwością przedłużenia do 6 lat. Jeśli, w ocenie ESMA oraz Komisji Europejskiej program pilotażowy zakończy się sukcesem przepisy dotyczące infrastruktur DLT mogą być transponowane do pozostałych unijnych regulacji dla rynków kapitałowych.
W wyniku realizacji wspomnianego studium wykonalności, w tym na podstawie przeprowadzonych analiz oraz współpracy z partnerami zewnętrznymi, z końcem 2022 r. podjęto decyzję o nieprzystępowaniu do inicjatywy, m.in. ze względu na jej ostatecznie bardzo konserwatywny charakter oraz ograniczony horyzont czasowy. Rekomendacja podlegać będzie okresowej weryfikacji i może ulec zmianie w trakcie trwania programu pilotażowego.
Proof on Concept infrastruktury rynkowej DLT
Bez względu na powyższą negatywną obecnie rekomendację w odniesieniu do udziału w programie pilotażowym DLT Pilot Regime oraz jej przesłanki, w ocenie Krajowego Depozytu nowe technologie, w tym DLT, niosą ze sobą szereg zalet i szans, niemniej to także szereg wyzwań i zagrożeń dla uczestników tradycyjnej infrastruktury rynku. W związku z tym Krajowy Depozyt podjął decyzję o kontynuacji prac badawczo-rozwojowych w zakresie zastosowania technologii rozproszonych rejestrów. Dalsze prace przyjmują jednak perspektywę głównie technologiczną w odniesieniu do wytworzenia komponentów w wybranych obszarach procesowych, a ich celem będzie uruchomienie minimum viable product (MVP) w ramach proof of concept (PoC) infrastruktury rynkowej DLT.
Projekt zakłada rozszerzenie tradycyjnego systemu depozytowo-rozrachunkowego o rozwiązania DLT, w tym m.in. w zakresie przenoszenia instrumentów finansowych z systemu tradycyjnego do warstwy DLT i na odwrót, na żądanie inwestorów oraz przy udziale uczestników bezpośrednich prowadzących rachunki papierów wartościowych, a także przeprowadzania rozrachunków transakcji OTC w trybie 24/7 w ramach warstwy DLT.
